Kundalik hayotimizda har bir buyumning o’z o’rni bor. Ba’zilari hayotimiz uchun zarur, boshqalari
esa hayotimiz, sog’lig’imiz uchun zararli buyumlardir. Texnika
kundam-kunga rivojlanib, biz uchun qulay bo’lgan yangidan-yangi buyumlar
ixtiro qilinyapti. Shular jumlasidan kompyuter, uyli telefon, player,
naushniklarni misol qilib olishimiz mumkin. Xo’sh, bu buyumlar bizning
hayotimizda qanchalik muhim ro’l o’ynaydi?
Bugungi kunimizni uyali telefonsiz tasavvur qilib bo’lmaydi. Katta-yu
kichikda telefon. Hatto maktab o’quvchilarida ham. Kompyuter, uyali
telefondan uzoq vaqt tinimsiz foydalanilganda,uning inson hayoti uchun
zararli tomonlar haqida ko’p marotaba so’z yurutildi. Lekin uyali
telefon naushnigining ham zararli ekanligini bilasizmi?
Naushnik
uyali telefondan kelayotgan radiatsiyani kamaytirar ekan. Lekin bu
moslamadan noto’g’ri foydalanish oqibatida esa eshitish organlariga
zarar yetadi. Odam qulog’i sog’lom bo’lganida 10-15 detsibel tovushlarni
payqay oladi. Aslida barglar to’kilayotganda 20, sekin ovoz bilan
so’zlashganda 20-30, soat chiqqillashida 30, suhbat jarayonida 30-35
detsibel tovush hosil bo’ladi. Uyali telefon naushnigida esa 120
detsibel tovush hosil bo’ladi. Bunday baland tovush nafaqat eshitish
organiga, balki asab tizimlariga ham yomon ta’sir ko’rsatadi.
90
detsibeldan baland bo’lgan tovush eshitish, asab tizimida joylashgan
tolalarga yomon ta’sir ko’rsatadi. Bu asab tolalari 30 mingtani tashkil
etib, juda baland tovushda 25 foizi halok bo’ladi. Tolalarning yarmidan
ko’pi halok bo’lsa, inson kar bo’lib qolishi ham mumkin. Uyali telefon
naushnigi orqali musiqa eshitishga mukkasidan ketgan bolalar avvaliga
yaxshi eshitmayotganligini sezmasligi mumkin. Ularga baland ohangda
gapirmasangiz eshitmaydi, suhbat jarayonida esa bitta gapni bir necha
bor takrorlashingizga to’g’ri keladi. Agar siz shunday holatni sezsangiz
dar hol quloq doktoriga murojat qilishingiz kerak.